Երեկ ուշ երեկոյան, երբ մարդիկ արդեն պատրաստվում էին քնելու, Երևանի Աջափնյակ վարչական շրջանում հնչեց ուժգին պայթյուն։ Դրանից անմիջապես հետո շենքի երրորդ հարկից դուրս թռավ կրակի լեզվակ։ Բնակիչները սարսափած սկսեցին դուրս գալ բնակարաններից՝ ոմանք շորերով, ոմանք՝ հագուստը կրակով բռնած, ոմանք՝ երեխաներին գրկած։ Սոցիալական ցանցերը մի քանի րոպեում լցվեցին տեսանյութերով․ վառվող բնակարաններ, սև ծուխ՝ տեսանելի անգամ մի քանի կիլոմետր հեռվից, և մեկ նախադասություն՝ «Հրդեհ է, փախեք»։
Սկզբում բոլորը կարծում էին, թե սովորական հրդեհ է, սակայն ընդամենը մի քանի րոպե անց պարզ դարձավ՝ կատարվում է մի բան, ինչին ոչ ոք պատրաստ չէր։
Սկիզբը՝ սովորական օր, ավարտը՝ կրակի դժոխք
Ականատեսների պատմելով՝ ամեն ինչ սկսվել է գիշերվա 23։30-ի սահմաններում։ Երրորդ հարկի բնակարաններից մեկում հանկարծակի հնչել է ուժգին ձայն, ապա՝ պայթյուն։ Քիչ անց կրակը դուրս է թռել պատուհանից և սկսել կայծակնային արագությամբ տարածվել՝ կլանելով հաջորդ հարկերը։ Ընդամենը 5 րոպեում այն հասել է արդեն հինգերորդ հարկ՝ թակարդի մեջ գցելով բազմաթիվ բնակիչների։
Ոմանք փորձել են դուրս գալ աստիճանավանդակով, սակայն այն արդեն լցվել էր խիտ սև ծխով։ Մյուսները սարսափած փախել են դեպի պատշգամբ՝ օգնություն կանչելով։ Մինչև փրկարարների ժամանումը, մարդիկ արդեն իրենց կյանքը հանձնել էին ճակատագրի կամքին։
«Ես արդեն պառկել էի քնելու, երբ զգացի այրվող հագուստի հոտ։ Դուրս եկա միջանցք՝ մթություն, ծուխ, կրակ։ Իմ երեխաներին վերցրի ու բակ իջա՝ պատուհանից։ Իսկ հարևանիս՝ չհասցրեց…», — պատմում է բնակիչներից մեկը։
Մեղավոր կա՞
Նախնական վարկածը՝ էլեկտրական կարճ միացում։ Բայց երբ հրդեհը մարվեց, և փորձագետները սկսեցին ուսումնասիրել տարածքը, մի բան անհանգստացրեց բոլորին՝ սպասարկման տարածքում, որտեղ տեղակայված էր մեկ գրասենյակային տարածք, հայտնաբերվել են դիզելային վառելիքի հետքեր։
Եվ ամենակարևորը՝ շենքի մուտքի տեսախցիկը ֆիքսել էր մի տղամարդու՝ սև հագուստով, դեմքը՝ փակված, ձեռքերին՝ տարօրինակ տարա։ Մուտք է գործել մոտավորապես 15 րոպե նախքան հրդեհը։ Ոստիկանությունը պարզել է, որ նա նման է գրասենյակի նախկին աշխատակցին, որը վերջերս ազատվել էր աշխատանքից և բոլորի մոտ սպառնալիքներ էր հնչեցրել՝ «բոլորիդ կվառեմ»։
Հիմա այս վարկածը համարվում է առաջնային։ Հրդեհը շատ հնարավոր է՝ դիտավորյալ կազմակերպված հանցագործություն է։
Զոհեր, որոնք կարող էին հարյուրավոր լինել
Հայտնի է, որ հրդեհի հետևանքով զոհվել է առնվազն 5 մարդ, որոնցից երեքը՝ անչափահասներ։ Նրանք հայտնաբերվել են 5-րդ հարկի բնակարանում, որտեղ մայրը փորձել է երեխաների հետ պատսպարվել լոգարանում։ Ցավոք, նրանք չեն կարողացել փրկվել՝ դուռը փակվել է ներսից, սակայն կրակը հասել է ավելի շուտ։
20-ից ավելի մարդ տեղափոխվել է հիվանդանոցներ՝ տարբեր աստիճանի այրվածքներով և շնչառական վնասվածքներով։ Մի քանիսը ծանր վիճակում են։ Հատկապես սարսափելի դեպք էր՝ երբ երկու բնակիչներ փորձել էին փախչել պատշգամբից և իջնել՝ օգտագործելով սավան, բայց ընկել են և վնասվել։
Ամենասարսափելին այն էր, որ այդ երեկո շենքում պետք է տեղի ունենար բնակիչների ժողով, որի ժամանակ այնտեղ կլիներ շուրջ 50 մարդ։ Ժողովը չեղարկվել է վերջին պահին՝ ինչն էլ հնարավոր է՝ փրկել է շատերի կյանքը։
Սոցիալական ցանցեր, աղոթքներ և օգնության ալիք
Ինչպես միշտ, դժբախտության պահին հայ ժողովուրդը համախմբվել է։ Միայն հրդեհից մի քանի ժամ անց՝ մոտակա թաղամասից մարդիկ սկսել են բերել հագուստ, ջուր, սնունդ՝ օգնելու այն բնակիչներին, ովքեր կորցրել էին ամեն ինչ։ Կարմիր խաչը և մի շարք հասարակական կազմակերպություններ անմիջապես արձագանքել են՝ բացելով օգնության կետեր։
Սոցիալական ցանցերը լցվել են աղոթքներով, որոնումներով, լուսանկարներով։ Մեկը գրում էր․
«Տատիկս ապրում էր այդ շենքում։ Նրա հետ կապ չկա։ Խնդրում եմ՝ եթե տեսել եք նրան, ինձ գրեք»։
Որոշ ժամանակ անց՝ պարզվել է, որ տատիկը փրկվել է, սակայն գտնվում է վերակենդանացման բաժանմունքում։
Կրակը մարեց, բայց վախը մնաց
Հրդեհը հաջողվեց մարել միայն առավոտյան՝ հետաքննությանը մասնակցել են ավելի քան 50 փրկարար, 10 միավոր տեխնիկա և 4 շտապօգնության մեքենա։ Սակայն շենքի մի քանի բնակարաններ ամբողջությամբ ոչնչացվել են։ Ըստ նախնական գնահատականների՝ վերականգնողական աշխատանքները կտևեն ամիսներ։
Ու հիմա, երբ կրակը արդեն մարել է, օդում մնացել է մոխրի հոտը։ Իսկ ամենասարսափելին այն է, որ այդ կրակը կարող էր լինել ցանկացած շենքում, ցանկացած գիշեր, ցանկացած պահի։
Ողբերգությունը դեռ շարունակվում է մարդկանց սրտերում։ Մարդիկ աղոթում են միայն մի բանի համար՝
թող զոհերը այլևս չավելանան…